Eylül 2024 tarihinde, Avrupa Hareketlilik Haftası (AHH) kapsamında, İstanbul’un Bakırköy ilçesinde “Hayalimdeki Sokak” temasıyla bir sağlıklı sokak çalıştayı düzenlendi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin ev sahipliğinde gerçekleştirilen bu etkinlik, Pelinli ve Alpay İzer Sokaklarının insan odaklı, güvenli ve erişilebilir hale getirilmesi için fikir ve çözüm önerilerinin geliştirilmesini amaçladı. Çalıştayda, belediye yetkilileri, sivil toplum kuruluşları, yerel yönetim temsilcileri ve mahalle sakinleri bir araya gelerek sokakları daha yaşanabilir hale getirecek projeler üzerinde durdu. Etkinliğin açılış konuşmasını yapan İstanbul Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Planlama Şube Müdürü Melda Horoz, yaya öncelikli şehir planlamasının önemini vurguladı. “Önceliğimiz insan, önceliğimiz yaya. Kamusal alanlar herkesin güvenle kullanabileceği, paylaşıma açık mekanlar olmalı,” ifadelerini kullandı. Horoz, İstanbul gibi büyük kentlerde insan odaklı yaklaşımların daha yaşanabilir bir kentsel çevre oluşturmak için elzem olduğunu belirtti.
Sağlıklı Sokaklar Kavramı
Ardından, Doç. Dr. Sertaç Erten sağlıklı sokaklar kavramı üzerine bir sunum gerçekleştirdi. Erten, sokakların sadece ulaşım arterleri olmadığını, aynı zamanda ortak kamusal alanlar olduğunu belirterek, “Daha insan odaklı, kimseyi geride bırakmayan, konforlu ve güvenli sokaklar hedefliyoruz” dedi. Bu sunum, katılımcılara sağlıklı sokakların toplumsal dayanışmayı ve çevresel sürdürülebilirliği nasıl güçlendirebileceğini gösterdi.
İyi Uygulama Örnekleri ve Gözlemler
Çalıştayın ilk bölümünde, dünyadan sağlıklı sokak örnekleri incelendi. Bu örneklerin başarıları ve sokak düzenlemeleri ile ilgili öncesi ve sonrası karşılaştırmaları yapılırken, Pelinli Sokak için uygulanabilecek alternatif çözümler değerlendirildi. İyi uygulama örnekleri, katılımcılara ilham vererek İstanbul genelinde daha sağlıklı ve yaşanabilir sokakların nasıl oluşturulabileceği konusunda fikir alışverişine zemin hazırladı. Kartaltepe Mahalle Muhtarı Didem Koryürek, bu süreçlerde halk katılımının önemine vurgu yaparak, “Projeler, sokakta yaşayanlara danışılmadan geliştirilemez. Herkesin katılımıyla daha yaşanabilir bir kent yaratacağız” dedi. Koryürek, mahalle sakinlerinin ve yerel esnafın bu tür projelere aktif katılımının önemine dikkat çekti.
Yürüyüş ve Çözüm Önerileri
Çalıştayın ikinci bölümünde katılımcılar, Pelinli Sokak ve Alpay İzer Sokak’ta gerçekleştirilen yürüyüşle, sokaktaki mevcut sorunları yerinde gözlemleme şansı buldu. Yaya hareketini engelleyen unsurlar, kaldırımların erişilebilirliği, otopark düzenlemeleri gibi konular üzerinde duruldu. Ayrıca, gölgeli alanların sağlıklı sokakların vazgeçilmez bir unsuru olduğu belirtildi. Mahalle esnafının etkinliğe gösterdiği ilgi ve bu süreçlere dahil edilmesi gerektiği de gözlemlendi. Yürüyüşün ardından katılımcılar, sokakları daha erişilebilir ve güvenli hale getirmek için çözüm önerilerini sundular. Üç alternatif çözüm üzerinde durularak, Pelinli Sokak’ın daha yaşanabilir bir hale getirilmesi için tartışmalar yapıldı. Gün boyunca, sokakların herkes için erişilebilir hale getirilmesi adına fikir alışverişi gerçekleştirildi ve sokakların yeniden düzenlenmesine yönelik öneriler değerlendirildi. Bakırköy’de düzenlenen “Hayalimdeki Sokak” çalıştayı, yaya öncelikli şehir planlaması ve kamusal alanların iyileştirilmesi konusunda önemli bir adım oldu. Avrupa Hareketlilik Haftası kapsamında düzenlenen bu etkinlik, şehirlerdeki sokakların daha yaşanabilir, güvenli ve erişilebilir hale getirilmesi için toplumun farklı kesimlerini bir araya getirerek farkındalık yarattı. Katılımcıların iş birliğiyle geliştirilen çözüm önerileri, İstanbul genelinde uygulanabilecek sağlıklı sokak projelerine ilham verecek.